Jak projektować efektywne (i efektowne!) spotkania w trzech krokach?
... czyli o moim game-changerze - modelu learning arches.
💡 Ten artykuł pochodzi z archiwów #CheckIn na LinkedIn. Jeśli widzisz go jednak pierwszy raz, mam nadzieję, że przyniesie Ci dużą wartość. Zapraszam do lektury!
Jak to się zaczęło…
Kiedy eksperci z duńskiej szkoły KAOSPILOT, jak dla mnie absolutni liderzy europejskiej facylitacji, odwiedzili nas w Warszawie prowadząc masterclass The Art and Craft of Facilitating Learning Spaces, pokazali nam swoją legendarną metodykę projektowania procesów edukacyjnych... zwątpiłam. Byłam absolutnie przerażona.
Bo blueprint spotkania wyglądał jak przepis na zbudowanie pojazdu kosmicznego, a nie przeprowadzenie prostego spotkania 🙈 Zobaczcie sami:
A teraz… lubię widzieć tę minę absolutnego szoku, kiedy pokazuję ten model uczestnikom. Jednak niech nie zwodzi Was jego skomplikowany wygląd. Ten model to prawdziwy game-changer, choć tak naprawdę jest tylko nazwaniem tego, co dzieje się zawsze w praktyce.
Kiedy jednak jesteśmy świadomi tej ramy i modelu, możemy się nią bawić, projektować go i wpływać na niego. Ale przejdźmy do sedna...
Konstruując łuki nauki
Learning arches nie brzmią tak chwytliwie jak polskie tłumaczenie, czyli „łuki nauki" (autorskie, nie kopiować!), ale są jednym z najistotniejszych punktów projektowania szkolenia. Nauczyłam się o nich właśnie podczas wspomnianego masterclassa o projektowaniu doświadczeń.
Learning arches to wizualne przedstawienie przebiegu danej części procesu. Jest to określona sekwencja akcji, która warunkuje moment
1️⃣ rozpoczęcia („wystartowania")
2️⃣ właściwej akcji (podjęcia działania lub doświadczenia czegoś)
3️⃣ zakończenia („wylądowania"), czyli podsumowania i refleksji
Zobaczmy to na przykładzie
💡 Kontekst: Podczas spotkania musimy wygenerować listę nowych pomysłów, jakie działania marketingowe podejmiemy, by wypromować nowy produkt.
1️⃣ Wystartowanie
Zamiast zacząć spotkanie od hasła - „No to jakie macie pomysły?", wiemy, że musimy najpierw zbudować kontekst. Przedstawić wyniki poprzednich działań, wskazać potrzebę sprzedażową nowych pomysłów, zachęcić innych do działania. To wszystko moment 1️⃣ wystartowania.
Możemy to zrobić power-speechem (krótką inspiracyjną przemową lidera - niekoniecznie naszą), dyskusją na forum lub przedstawieniem wyników krótkiego researchu i działań konkurencji. Mamy konkretny cel - zainteresować, wzbudzić otwartość i kreatywność.
O tym, jak odpowiednio wystartować, pisałam w tym artykule:
2️⃣ Akcja właściwa
Potem jesteśmy gotowi na 2️⃣ akcje właściwą - w tym przypadku generowanie pomysłów. Możemy to zrobić otwartą burzą mózgów (która jest efektywna tylko w bardzo małej liczbie przypadków, ale o tym kiedy indziej), ale możemy też zaprojektować do tego jakieś ćwiczenie.
Choćby prostą aktywność, w której prosimy uczestników (niezależnie czy to spotkanie stacjonarne czy zdalne), by otworzyli wirtualną tablicę (np. na Muralu czy Miro) i zapisali swoje pomysły, działając anonimowo, prywatnie (nie widząc wzajemnie swoich pomysłów) i w określonym czasie (określonym do skali wyzwania, tutaj idealne na początek będzie 7 minut - uczestnicy się nie wynudzą, nie sfrustrują presją czasu, ale też utrzymają odpowiedni poziom szczegółowości pomysłów).
Zamiast tego ćwiczenia, albo jako kontynuację, możemy poprosić uczestników by podzielili się na dwie grupy / pary, przeczytali pomysły po ich odsłonięciu na tablicy i następnie wytworzyli kolejne idee.
Dopiero na forum (tak przynajmniej ja zawsze robię) niech będzie czas na otwartą burzę mózgów, wymianę pomysłów i co istotne - ich priorytetyzację i wybór tych, z którymi idziemy dalej.
3️⃣ Wylądowanie
Moment „closure", czyli domknięcia danej aktywności możemy traktować dwojako - z jednej strony merytorycznie (czyli chociażby proste ćwiczenie na głosowanie na najlepsze pomysły zrobi robotę), jak i na poziomie meta spotkania.
Dobrym pomysłem na wylądowanie, szczególnie jeśli to równoważne z zakończeniem spotkania, jest szybkie podsumowanie sesji.
Może w tym pomóc zadanie pytania na forum w formie check-out:
✅ otwartego, co do formuły i stylu współpracy - Jak Ci się dzisiaj współpracowało? Co dzisiaj najbardziej pomogło Ci w byciu kreatywnym?
✅ szczegółowego, co do treści i kontekstu - Który pomysł najbardziej zostaje z Tobą po sesji? W tworzenie którego pomysłu najbardziej chciał_byś się zaangażować?
Wylądowanie jest ważne zarówno dla Ciebie (często daje Ci informacje, jak czują się uczestnicy, jaki feedback do określonej części Ci dają, czego potrzebują -> dają Ci te sygnały nie tylko werbalnie!), ale i dla uczestnika - by na chwilę zatrzymać się w refleksji, podsumować, co zrobili i zastanowić się, jak mogą poprawić swoje działania.
To proste!
Chociaż wygląda skomplikowanie, pokazuje nam trzy oczywiste etapy każdej części spotkania. Moment rozruchu, działania, domknięcia. Zauważ jednak, że są to...
Łuki nauki, nie jeden łuk
Być może słusznie zwrócił_ś uwagę, że na grafice od KAOSPILOT był ciąg łuków, a nie jeden pojedynczy.
Learning arches w praktyce
1️⃣ Wystartowanie
To wszystko, co robisz, by przygotować, nastawić uczestników do odpowiedniego działania. Działa bardzo podobnie jak w przypadku tworzenia strategii rozpoczynania spotkania - musisz zadać sobie pytanie 💭
pytania na check-in - rozmowa na forum, w parach, anonimowe odpowiadanie na pytania,
kontrakt - zbudowanie safe space, ustalenie zasad działania,
energizer - kreatywna rozgrzewka dopasowana do konkretnego kontekstu (np. kalambury tematyczne, łamigłówka logiczna czy speed-dating)
digitalk, power-speech, inspiracja - danie wkładu, na podstawie którego uczestnicy mogą działać,
inne pomysły: tutaj (Hyper Island Toolbox) lub tutaj (Session Lab Tools) znajdziesz więcej pomysłów, z których korzystam
2️⃣ Akcja właściwa
Tu dzieje się magia, a dokładnie cokolwiek ma być punktem przełomowym i takim, który pomoże osiągnąć Ci cel lub jakąś jego część.
zamiast dyskusji - rozmowa w parach, mniejszych grupach i spisanie wniosków,
zamiast generowania pomysłów na forum - indywidualne tworzenie pomysłów samodzielnie lub w parach, a później ich omówienie,
zamiast prezentacji i wykładu - zaprojektowanie ćwiczeń, które pozwolą uczestnikom samym dojść do określonych wniosków.
3️⃣ Wylądowanie
Pomijany, a czasem najważniejszy moment - odpowiednie wylądowanie.
autorefleksja, w parach i/lub na forum,
pytania na check-out (analogicznie jak na check-in),
karty feedbacku/ewaluacji,
retrospektywa (na przykład 3 kolory świateł - co chcę kontynuować, co nowego zrobić, z czego zrezygnować),
prezentacja, omówienie wyników, celebracja sukcesów i oklaski ;)
To, co było dla mnie najdziwniejsze w każdym zagranicznym kursie czy studiach - zarówno na Hyper Island czy podczas konferencji The College of Extraordinary Experience (tak, to ta konferencja w Zamku i z togami ;)) to ilość czasu poświęcana na refleksję po wykonaniu zadania. Czasem dłużej robiliśmy autorefleksję (pisanie w notesie, odpowiadanie na pytania), w parach lub na forum, niż „właściwe" ćwiczenie!
doświadczenie
refleksja
teoria
praktyka
Zwróćcie uwagę, że „ćwiczenie" to tylko punkt 1., pozostałe etapy są poświęcone definicji i konceptualizacji tego, co zrobiliśmy ;)
Na koniec
💡 Challenge dla Ciebie - przejrzyj materiały od KAOSPILOT (możesz zacząć od tej prezentacji), a następnie zastanów się, czy Twoje spotkania/ich części na pewno mają punkt startu / akcji / wylądowania? Czego najczęściej im brakuje? Napisz w komentarzu ⤵️
🔨 Narzędzie dla Ciebie - jeśli chcesz, możesz skorzystać z wirtualnego kreatora Learning Arches. Dla mnie jest zbyt skomplikowany, wolę to rozpisywać w głowie i Excelu, ale może dla Ciebie będzie interesujący!
💭 Myśl dla Ciebie:
“Always, design and deliver education that is authentic and opportunistic in nature, experimental and real in praxis. All else is rudimentary.” 👤 Simon Kavanagh
📖 A może masz apetyt na więcej?
.. jak już to poukładało się w Twojej głowie, znajdź czas na szybką analizę tej ściagawki - jakie akcje w podziale na analityczne / ekspresywne i te o wysokiej energii / niskiej energii możesz wykorzystać, planując spotkanie:
📖 Przeczytaj kolejny artykuł z tej serii - Kto powinien być facyliatorem spotkania?
💡 Dziękuję za przeczytanie tego artykułu. Jeśli znasz kogoś, komu przyda mu się ta wiedza 👍 udostępnij proszę ten artykuł dalej!
Bardzo dziękuję Ci za ten newsletter!